Code rood: Langdurige schaarste in de zorg

Code rood

De verdeling van zorg tijdens schaarste is een zorgelijke kwestie waar op dit moment geen antwoorden op zijn. Er ontbreken standaardprocedures en richtlijnen voor de verdeling van planbare zorg bij langdurige schaarste. Het Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG) heeft hier aandacht voor gevraagd met het recent verschenen signalement “code rood”.

Drie morele uitgangspunten

Het is belangrijk om te praten over hoe de zorg verdeeld wordt tijdens deze fase van schaarste. Bij keuzes in de zorg is er ook een constante balans tussen de drie morele uitgangspunten: gezondheidswinst, gelijkwaardigheid en zorgbehoefte. Het signalement bespreekt ook de verantwoordelijkheid voor deze keuzes en eerlijke beslisprocedures. Elke keuze zal pijn doen en schade aanrichten bij anderen, dus is het belangrijk om te kijken hoe we die schade kunnen beperken.

Na code rood komt code zwart

In tijden van acute zorg is er geen ruimte voor planbare zorg, wat op de lange termijn gevolgen kan hebben voor de kwaliteit van leven en zelfs levens. Dit wordt “code rood” genoemd en is een fase voorafgaand aan “code zwart”. In de coronacrisis werd geplande zorg uitgesteld en werd de schaarste voor veel mensen zichtbaar, maar deze situatie bestaat al langer, zoals in de ggz waar lange wachtlijsten zijn.

Combineer de uitgangspunten

Een eerlijke verdeling van schaarse zorg moet gebeuren door te balanceren tussen de drie uitgangspunten, maar dit hoeft niet ten koste te gaan van één van de drie. Het beleid moet gericht zijn op een evenwichtige verdeling tussen deze drie uitgangspunten.

Blijf de langdurige schaarste benomen

Voor een eerlijke verdeling van schaarse zorg is samenwerking en communicatie belangrijk. Dit kan bereikt worden door gesprekken te voeren en elkaar uit te dagen, en door betrokkenheid van de politiek. Zij moeten deze discussie niet alleen aanhoren, maar ook uitdragen en aanjagen. Samen zoeken naar oplossingen leidt tot verantwoorde en eerlijke verdeling van zorg, gericht op gezondheidswinst, gelijkwaardigheid en zorgbehoefte. Al deze onderdelen worden ook op hun eigen manier benoemd in de Green Deal 3.0.